تحقیق و توسعه یکی از پایه های اصلی در بازار به شدت رقابتی صنعت خودرو محسوب می شود ولی ساختار دولتی و غیررقابتی خودروسازی ایران نیاز به تحقیق و توسعه را بی معنی کرده است.
علیرغم اینکه وزارت صنعت، معدن و تجارت پیش بینی کرده است که خودروسازان داخلی تا سال 1404 یک درصد از فروش خود را صرف تحقیق و توسعه کنند، اما شواهد عینی چنین عزم عملی را نشان نمی دهد.
تحقیق و توسعه پایه صنعت به طور عام است و رقابت بین قطب های خودروسازی جهانی جدی است. در سال های اخیر سهم خودروسازان اروپایی در هزینه تحقیق و توسعه از 36 درصد به 44 درصد افزایش پیدا کرده است، اما سهم تحقیق و توسعه خودروسازان آمریکایی از 25 درصد جهانی به 19 درصد کاهش یافته است.
آمریکا که وضعیت مناسبی در صنعت خودرو نداشته و در 3 دهه اخیر همواره پسرفت کرده است، سالانه 19 میلیارد دلار صرف تحقیق و توسعه می کند که معادل 1700 دلار در هر دستگاه خودرو محسوب می شود.
تحقیقات نشان می دهد که 90 درصد از هزینه های تحقیق و توسعه را خود شرکت های خودروسازی انجام می دهند.
خودروسازان اروپایی به طور متوسط 4 درصد از گردش مالی خود را صرف تحقیق و توسعه می کنند که رقم بسیار بالایی محسوب شده و سالانه بر بیش از 20 میلیارد یورو بالغ می شود. شرکت های ژاپنی رکورد هزینه برای تحقیق و توسعه را شکسته و سه شرکت خودروساز تویوتا، هوندا و نیسان در صدر شرکت های برتر در زمینه تحقیق و توسعه در سرزمین آفتاب تابان قرار گرفته اند. تویوتا بیش از 10 میلیارد دلار، هوندا حدود 8 میلیارد دلار و نیسان هم بیش از 5.1 میلیارد دلار هزینه تحقیق و توسعه کرده اند.
میزان تحقیق و توسعه در اروپا به حدی‌ست که حدود 30 درصد از کل سرمایه گذاری انجام شده در تحقیق و توسعه، در بخش خودرو، حمل و نقل و صنایع مرتبط بوده که بیشترین سهم را در بین صنایع مختلف داراست.
ورود نسل های جدید خودرو مانند خودروهای هیبریدی با فناوری های پیچیده و برقی که فناوری های نو را می طلبد، باعث شده است تا ادامه وضعیت صنعت خودروسازی ایران با ریلگذاری کنونی امکانپذیر نباشد و می بایست سیاستگذاری جدیدی انجام شود.
شرکت های کارآمد بخش خصوصی می توانند این سیاستگذاری جدید را عملیاتی کرده و در یک بازار رقابتی که دولت؛ بدون بر هم زدن منطق بازار از صنعت داخلی حمایت کند، زمینه گذار ایران از وضعیت ناهنجار صنعت خودرو به وضعیتی مطلوب را ممکن سازند.
